Słowniczek
ko — nie lity, substancja półstała, porowata, pylista, np. papka, proszek, żywica
kute — słyszeć
linja — linia, sznur, lina, włosy
luka — ręka, dłoń
lupa — otwór, ujście, wylot, drzwi, okno
nena — wybrzuszenie, guzek, pagórek, coś wystającego
noka — noga, stopa
oko — oko
palisa — laska, kij, coś wydłużonego jak pręt
selo — skóra; zewnętrzna powierzchnia czegoś
sijelo — ciało
sike — koło, kula
sinpin — ściana; pierś, przednia górna część tułowia
uta — usta
Części ciała
Wszystkie słowa w dzisiejszym słowniczku są używane do nazywania części ciała. Jednak część z nich ma także inne zastosowania. Dlatego zrobiłem podręczny schemat, na którym części ciała ludzkiego mające swoje nazwy w toki ponie zostały wskazane liczbami.
- oko w toki ponie oznacza… „oko”. W przeciwieństwie do większości innych słów, nie na żadnego innego zastosowania.
- Zazwyczaj nos nazywamy po prostu nena. Niemniej jednak, słowo nena faktycznie oznacza dowolny rodzaj wypukłości — na przykład, może to być pagórek. Używa się go także w odniesieniu do kilku innych części ciała. Jeśli chcesz uściślić, że chodzi o nos, możesz powiedzieć nena kon (ponieważ jakby nie było, to właśnie nos wykrywa zapachy w powietrzu).
- W toki ponie odpowiednikiem słowa „usta” jest uta. To samo słowo jest używane w wyrażeniu znaczącym „zęby”: ijo uta walo, dosłownie oznaczającym „białe rzeczy ust”.
- Ogólnym słowem na „włosy” jest w toki ponie linja. Jeśli chcemy sprecyzować, że chodzi o włosy na głowie, mówimy linja lawa („włosy głowy”). Słowo linja może też oznaczać dowolną wąską, liniową rzecz, nie tylko włosy. Zwróć na to uwagę.
- Słowo lawa prócz tego, że oznacza „prowadzić”, o którym mówiliśmy w poprzednich lekcjach, stosowane jest również w znaczeniu: „głowa”.
- Najbliższym odpowiednikiem pojęcia „szyja” jaki możemy przekazać w toki ponie jest anpa lawa, co faktycznie oznacza „spód głowy”. Hi-hi.
- luka, podobnie jak w wielu codziennych wyrażeniach w języku polskim, oznacza zarówno całą górną kończynę, „rękę”, jak i dłoń. Nie istnieje sposób odróżnienia obu znaczeń; to kolejna z niedogodności toki pony. Słowo luka można wykorzystać do zbudowania pojęcia „rękawice”, „rękawiczki”: len luka, („ubranie rąk”).
- Uczyliśmy się już, jakie słowo oznacza „bok”, „biodro”, ale pomyślałem, że pokaże je jeszcze raz, ponieważ ta lekcja dotyczy ciała. To słowo to poka, a inne jego zastosowania już omawialiśmy.
- Podobnie jak luka, noka oznacza zarówno nogę jak i stopę. Również noka można połączyć ze słowem len: len noka na ogół jest używane w znaczeniu „but”, ale może też oznaczać spodnie lub dowolny inny rodzaj okrycia dla nóg lub stóp.
- Pierś i brzuch określamy słowem sinpin. Faktycznie jego zasadniczym przeznaczeniem było wyrażenie idei „przód” lub „ściana”, ale koniec końców pierś i brzuch są na przedzie ciała i są traktowane jak pewnego rodzaju duża powierzchnia, podobnie jak ściana. Sporadycznie sinpin bywa używane w znaczeniu twarzy jakiejś osoby.
Dwie szczególne części ciała znajdujące się na żeńskim sinpin nazywamy nena sike, co faktycznie oznacza „okrągłe wypukłości”. Można na końcu dodać meli, jeśli uważasz, że bez tego mogłoby zostać pomieszane z czymś innym. - Te części ciała różnią się w zależności od tego, czy dana osoba jest płci męskiej czy żeńskiej. Chcąc powiedzieć „penis” używamy słowa palisa. Faktycznie palisa oznacza dowolny długi obiekt przypominający pręt, pałkę, kij, drążek, patyk odłamany z drzewa. Męskie jądra określa się jako sike. Zależnie od sytuacji i kontekstu można na końcu każdego z tych słów dodać mije, żeby uniknąć pomieszania. Jeśli mowa o części żeńskiego ciała, to stosujemy po prostu lupa. Słowem lupa oznacza się wszelkiego rodzaju otwory, jak drzwi czy okna. I znowu, zależnie od kontekstu można dla jasności po lupa dodać meli.
- Chcąc w toki ponie powiedzieć „ucho”, używamy wyrażenia nena kute, oznaczającego „wypukłość słuchania”. Koniec końców, ucho rzeczywiście odstaje od reszty głowy i jest używane do słuchania.
kute można również używać jako czasownika:
mi kute e toki sina. = Słyszę twoje mówienie. Słyszę, co mówisz.
mi kute e kalama musi. = Słucham muzyki.
Ponieważ rysunek pokazuje ciało ludzkie od przodu, nie mogłem wskazać strzałką pleców. Zapamiętaj po prostu, że na określenie tylnej części ciała osoby używa się monsi.
Nie miałem też jak wskazać na rysunku skóry. W każdym razie, selo używa się w znaczeniu „skóra”. Może też oznaczać korę drzewa lub dowolny inny rodzaj zewnętrznego pokrycia jakiejś rzeczy.
Wydzieliny i wydaliny
telo walo mije — to płyn, który wydziela mężczyzna podczas unpa. Jeśli wypowiadamy się w jasnym kontekście i jest oczywiste, o czym mowa, to można pominąć walo lub mije, albo obydwa, zostawiając samo telo.
telo jelo — tym wyrażeniem określa się mocz. Dosłownie oznacza „żółty płyn”. Oto dość często spotykane zdanie z telo jelo:
mi pana e telo jelo. = Wypuściłem żółty płyn. Wysikałem się.
ko jaki — tym wyrażeniem określa się kał.
mi pana e ko jaki. = Zrobiłem kupę.
Słowo ko, poza wyrażeniem ko jaki, niemal wcale nie jest używane.
telo sijelo loje — to wyrażenie dosłownie oznacza „czerwony płyn cielesny”, a używa się go w znaczeniu „krew”.
Ćwiczenia
Spróbuj przetłumaczyć poniższe zdania z polskiego na toki ponę:
Pocałuj mnie.
Mamy na to coś w rodzaju idiomu. Myśl: Dotknij moich ust używając swoich ust.
Muszę się wysikać.
Mam mokre włosy.
Coś mam w oku.
Nie słyszę jak mówisz.
Muszę zrobić kupę.
Ta dziura jest duża.
A teraz spróbuj przetłumaczyć poniższe zdania z toki pony na polski:
a! telo sijelo loje li kama tan nena kute mi!
selo mi li wile e ni: mi pilin e ona.To zdanie jest czymś w rodzaju idiomu.
o pilin e nena.
o moli e pipi kepeken palisa.
luka mi li jaki. mi wile telo e ona.
o pana e sike tawa mi.
mi pilin e seli sijelo sina.