kala suwi

jan Mika

kala suwi li lon telo wan taso. telo ni li telo Sosimiko. ona li lon ma Mesiko. tenpo pini la kala suwi li lon telo tu. taso telo pi nanpa tu li kama ma. ni li ike. telo li kama ma la kala suwi li moli. telo li kama jaki la kala ni li moli. seli pi telo pi kala ni li awen. ona li ante lili la kala li moli.

jan li lukin e kala suwi li pilin sama ni: kala ni li pilin pona. ni li lon tan ni: uta ona li sama uta jan pi pilin pona. palisa monsi ona li jo e lipu. taso kala suwi li kala akesi kin. ona li jo e luka akesi e lipu lon poka lawa ona. ona li kama jo e kon kepeken lipu ni. ona li jo e linja soweli ala e selo kala ala. selo ona li sama selo pi akesi pi tawa sewi wawa.

kala ante anu akesi anu soweli li ken pona lili e sijelo ona. taso sijelo pi kala suwi li ante. noka ona li kama weka la noka sin li kama lon. ni li nasa pona.

kala suwi li tawa telo li moku e pipi e kala ante lili. ken la ona li moku e kala sama lili.

kala li lili la ona li walo loje anu pimeja walo li suwi. taso ona li kama suli la ona li kama pi suwi ala. taso o pilin pona! tenpo ali la kala lili ni li ken awen lili! ona li ken unpa li kama mute kin. ni li nasa mute. kala lili li pilin e ni: "mi ken kama suli. taso ali li wile e ni tan seme? mi ante ala!".

kala suwi, //[http://picasaweb.google.com/lh/photo/v8UVdVu4xeT8fxTfQDIQsw tan jan iwmpop]//
kala suwi, tan jan iwmpop

kala — ryba, stworzenie wodne
suwi — słodki; wywołujący miłe uczucia
lon — być w/przy/na, być, żyć; w, przy, na, za
telo — woda, płyn, ciecz
wan — jednoczyć (się); jeden
taso — tylko; lecz, ale;
ni — ten, ta, to; tamten, tamta, tamto
ona — on, ona, ono, oni, one; jego, jej, ich
ma — ląd, ziemia, kraj, region; ziemny, lądowy
tenpo — czas, pora; raz (krotność)
pini — koniec, kończyć, zakończony; przeszły
tu — dualność; dwa
nanpa — numer, liczba
kama — zaczynać; stawać się
ike — zły, niedobry, negatywny
moli — martwy; śmierć
jaki — brudny, okropny, nieprzyjemny
seli — ciepły, gorący; gorąco, ogień
awen — pozostawać w tym samym stanie; czekać
ante — inny, różny, odmienny
lili — mały, mało
jan — osoba, osoby; człowiek, ludzie
lukin — widzieć, patrzeć, zobaczyć, oglądać
pilin — czuć, odczuwać; myśleć
sama — ten sam, taki sam, podobny
pona — dobrze, dobry, miły; naprawiać
tan — z, od; powód, przyczyna; ponieważ
uta — usta
palisa — coś smukłego, wydłużonego; patyk
monsi — tył
jo — mieć
lipu — płaszczyzna, płaski
akesi — gad, płaz
kin — naprawdę, faktycznie, właśnie
luka — ręka
poka — strona, bok, sąsiedztwo
lawa — głowa; główny; prowadzić, rządzić
kon — powietrze, atmosfera, wiatr, duch
kepeken — używać; (robić) za pomocą (czegoś)

linja — długa cienka, giętka rzecz; włosy, sznur
soweli — zwierzę, ssak
ala — nie; nic; żaden; bez
selo — skóra; zewnętrzna powierzchnia czegoś
tawa — iść (do), przemieszczać (się); do, dla
sewi — powyżej, do góry, wysoko, ponad
wawa — silny, pełen energii, energiczny
anu — albo, lub; czy
ken — móc, potrafić, być w stanie
sijelo — ciało
noka — noga, stopa
weka — daleko; oddalać, usuwać, wyrzucać
sin — nowy, świeży, kolejny, następny
nasa — głupi, dziwaczny, zwariowany
moku — jeść, pić; jedzenie
pipi — owad, insekt, robak
walo — biały, jasny
loje — czerwony
pimeja — ciemny, czarny
suli — duży, wielki, ważny
ali — wszystkie, wszystko, całość
unpa — uprawiać seks; seks; seksualny
mute — wiele, dużo, bardzo
mi — ja, mnie, mój
wile — chcieć, potrzebować, musieć
seme — co, który (używane do słów pytających)

Przyjęte złożenia:
tenpo pini — przeszłość
pilin pona — być zadowolonym, radosnym
tan ni — z tego powodu; dlatego
tan seme — z jakiego powodu; dlaczego
linja soweli — sierść
kama lon — pojawiać się, zaczynać istnieć
tawa telo — poruszać się w wodzie; pływać

Użyte przymiotniki dla nazw własnych:
telo Sosimiko — jezioro Xochimilco
ma Mesiko — Meksyk (kraj)

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 License