waso soweli

jan Mika

waso soweli li lon ma mute. ona li lukin ante waso ali. ona li lukin sama soweli lili pi ijo walo uta suli. taso ona li waso tan ni: ona li tawa kon kepeken luka waso. luka waso ni li ante luka pi waso ante. ona li jo e palisa luka e lipu poka ona. palisa luka wan taso li poka lipu ala. luka pi waso soweli en palisa luka ona li linja mute tan ni: waso ni li wile tawa kon pona.

tenpo pimeja la waso soweli li lape ala li kama jo e moku. waso ni li jo e nena kute suli. tan ni la ona li kute pi pona mute mute. jan li lukin e ijo la waso soweli li kute e ijo ni. ni li lon tan ni: waso ni li mu pi kalama ala li kute e kalama sin pi mu ona. jan sona pi mute lili li toki e ni: waso ni li ken kute e kule. ni li nasa mute. taso waso soweli li pilin e ni: kute pona li nasa ala. tenpo pimeja la jan en soweli li ken ala lukin pona. taso waso soweli li ken kute pona lon pimeja tan ni: kute li kepeken e kalama li kepeken e suno ala.

jan mute li toki e ni: waso soweli ali li moku e telo loje jan. ni li lon ala. waso ni pi mute lili li moku e telo loje. waso ni ante li moku e pipi e kili. jan li kama sona e ni la ona li pilin pona tawa waso ni li toki e ni: waso soweli li pona li moku e pipi ike. ni li lon kin. ona li ken ala moku e pipi tu taso: pipi kule en pipi pi moli luka. pipi kule li kute pona e mu pi waso soweli li weka wawa. pipi pi moli luka li lukin e waso soweli la ona li tawa anpa wawa. waso soweli ken tawa anpa pi wawa lili taso. pipi tu ni li pona. waso li ken ala moku e pipi pona la ona li moku e pipi ike. pipi ike ni li moku e moku jan li mu ike tawa jan.

waso ni li mama pona li pona tawa kulupu mama ona li pona tawa kulupu pona ona. ona li pilin e ni: "tenpo ni la mi jo e moku mute. taso ni li ken lon: tenpo kama la mi jo e moku ala. mi pana e moku tawa waso ante la ni li lon: mi jo e moku ala la waso ante li pana e moku tawa mi". ni li pona mute. jan ali li pali sama ni la lon li pona mute.

waso soweli, //[http://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=Plik:Big-eared-townsend-fledermaus.jpg tan Nevada BLM]//
waso soweli, tan Nevada BLM

waso — stworzenie latające; ptak
soweli — zwierzę, ssak
lon — być w/przy/na, żyć, istnieć; w, przy, na, za
ma — ziemia, teren, ląd, kraj, kraina
mute — wiele, dużo, bardzo
ona — on, ona, ono, oni, one; jego, jej, ich
lukin — widzieć, patrzeć, zobaczyć, oglądać
ante — inny, różny, odmienny
ali — wszystkie, wszystko, całość
sama — ten sam, taki sam, podobny
lili — mały, mało
ijo — coś, rzecz
walo — biały, jasny
uta — usta
suli — duży, wielki, ważny
taso — lecz, ale; tylko
tan — z, od; powód, przyczyna; ponieważ
ni — ten, ta, to; tamten, tamta, tamto
tawa — iść (do), przemieszczać (się); do, dla
kon — powietrze, atmosfera, wiatr
kepeken — używać; używając
luka — ręka
jo — mieć
palisa — coś smukłego, wydłużonego; patyk
lipu — płaszczyzna, płaski; kartka
poka — strona, bok, sąsiedztwo; obok
wan — jednoczyć (się); element; jeden
ala — nie; nic; żaden; bez
linja — długa cienka, giętka rzecz
wile — chcieć, potrzebować, musieć
pona — dobrze, dobry, miły
tenpo — czas, pora
pimeja — ciemny, czarny
lape — spać; odpoczywać
kama — przychodzić, powodować, zaczynać
moku — jeść, pić; jedzenie
nena — wybrzuszenie, guzek, pagórek
kute — słyszeć
jan — osoba, osoby; człowiek, ludzie
mu — odgłos zwierzęcia

kalama — dźwięk, hałas; wydawać dźwięk
sin — nowy, świeży, kolejny, następny
sona — wiedza, mądrość; wiedzieć, rozumieć
toki — mówić, powiedzieć; rozmawiać
ken — móc, potrafić, być w stanie
kule — kolor, kolorowy
nasa — dziwny, dziwaczny
pilin — czuć, odczuwać; myśleć
suno — słońce; światło; błyszczący
telo — woda, płyn, ciecz
loje — czerwony
pipi — owad, insekt, robak
kili — owoc
ike — zły, niedobry, przykry, negatywny
kin — naprawdę, faktycznie, właśnie
tu — dualność, dwa
moli — umierać; martwy; śmierć; zabijać
weka — z dala, daleko od; oddalać (się)
wawa — silny, energiczny; siła
anpa — spód, dolna część; obniżać (się)
mama — rodzic; matka, ojciec; opiekun
kulupu — grupa; społeczność
mi — ja, mnie, mój
pana — dawać, wysyłać, wydawać
pali — robić, wytwarzać, pracować

Powszechnie przyjęte złożenia:
ijo walo uta — zęby
tan ni — z tego powodu; dlatego
tawa kon — latać
luka waso — skrzydło
palisa luka — palec
tenpo pimeja — wieczór, noc
kama jo — uzyskać; brać
telo loje — krew
kama sona — dowiadywać się; uczyć się
pilin pona tawa… — żywić pozytywne uczucia do…
kulupu mama — rodzina
tenpo ni — teraz
tenpo kama — przyszłość

O ile nie zaznaczono inaczej, treść tej strony objęta jest licencją Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 License